Núi Cấm có tên chữ Thiên Cẩm Sơn hay Thiên Cấm Sơn, còn được gọi núi Ông Cấm. Tên Khmer của ngọn núi nầy là Phnom Tapiel hay Phnom po piêl. Gia Định thành thông chí gọi núi Đoài Tốn. Núi cao 50 trượng, sinh sản các loài trầm hương, tóc hương, súc sa, giáng hương, sao, thông tre… Đại Nam nhất thống chí miêu tả: “Thế núi cao ngất, cây cối tươi tốt, là một trong Bảy Núi. Vì núi cao nên ít người lên đến chót”. Trước năm 1975, muốn lên núi phải vẹt cây rừng mà đi trong sương mù lãng đãng suốt ngày. Những đầu năm 2000, đã có đường mòn lên núi, xe gắn máy bườn lên những đá sỏi băng băng vượt dốc một cách đầy mạo hiểm. Năm 2007, đường lên núi mở rộng, trải nhựa, xe hơi bon bon đưa khách lên tham quan, viếng bái chùa chiền, am thất... Song song với việc cải thiện cảnh quan ngọn núi được mệnh danh “nóc nhà đồng bằng” nầy, từ năm 2003, người ta đã thiết kế, thi công tượng Phật Di Lặc cao 33,60m, sừng sững giữa một vùng cây cối xanh um, tọa lạc trên diện tích 2ha. Mặt tượng Phật Di Lặc uy nghi với nụ cười bao dung, thánh thiện. Đây là một công trình nghệ thuật, một kiến trúc tôn giáo đồ sộ nhất từ trước tới nay trên vùng Bảy Núi. Điều thú vị nhất là khi đứng ở bất cứ vồ nào trên núi cũng đều nhìn thấy tượng phật trắng sáng. Ngày 2-3-2013, Tổ chức Kỷ lục châu Á công nhận là “Tượng Phật Di Lặc trên đỉnh núi lớn nhất châu Á”.

Tượng Phật Di Lặc trên núi Cấm

 Từ đó du khách, khách hành hương khắp nơi đến danh thắng nầy ngày một nhiều. Để tăng thêm sự hấp dẫn mới mẻ cho núi Cấm, ngày 24-12-2013, Công ty cổ phần phát triển du lịch An Giang (Cty CPPTDLAG), chủ đầu tư, đã khởi công xây dựng tuyến cáp treo đưa người lên đỉnh núi Cấm với tổng mức đẩu tư 300 tỷ đồng, do Công ty xây dựng thương mại và dịch vụ Tân Trường Thịnh (TP.HCM) trực tiếp thi công. Dự án quy mô lớn, với chiều dài 3.461m, được xây dựng đúng công nghệ Pháp, đảm bảo tiêu chuẩn Hiệp hội cáp treo châu Âu của công ty Poma. Toàn tuyến cáp có 16 trụ, 89 cabin cáp đôi, mỗi cabin chứa 8 khách, công suất phục vụ 2.000 khách/giờ. Điểm đầu cáp treo xuất phát từ Khu du lịch Lâm Viên dưới chân núi và điểm cuối ở vồ Ông Bướm trên đỉnh núi. Poma là một tập đoàn hàng đầu thế giới trong xây dựng các hệ thống điều khiển thang máy, cáp… Poma đã lắp đặt hơn 7.800 thiết bị trên 5 châu lục, trong 73 quốc gia. Tại Việt Nam, Poma tham gia thiết kế kỹ thuật, cung cấp thiết bị một số công trình cáp treo tại những khu du lịch nổi tiếng như: Yên Tử (Quảng Ninh), Vinpearl (Nha Trang), Tây Thiên (Tam Đảo, Vĩnh Phúc)… 

Nhà ga đi và đường cáp treo, nhìn từ trên núi Cấm

Cáp treo núi Cấm không chỉ phục vụ vận chuyển hành khách lên xuống núi với bốn bề mây phủ, còn là một trong những định hướng phát triển du lịch của tỉnh An Giang, tạo tiền đề thúc đẩy sự phát triển du lịch tỉnh biên giới nầy. Hiện tại, ngoài tượng Phật Di Lặc, chùa Phật Lớn, chùa Vạn Linh, núi Cấm còn thu hút khách tham quan, khám phá “năm non bảy núi”. Non ở đây là vồ, chỉ một chỏm cao trên núi. Học giả Nguyễn Văn Hầu cho biết “năm non” gồm: Vồ Bồ Hong, cao nhất, 705m, thờ Ngọc Hoàng Thượng đế. Vồ Đầu, đỉnh cao đầu tiên của núi Cấm tính từ phía Bắc, 584m. Vồ Bà, 579m, có điện thờ Bà Chúa xứ. Vồ Ông Bướm (hay Ông Voi), 480m, tương truyền xưa kia có hai người Khmer lưu lạc tên Ông Bướm và Ông Voi đến cư trú. Vồ Thiên Tuế, 541m, trước kia là rừng cây thiên tuế. Thực ra núi Cấm còn có nhiều vồ nữa, nhưng người ta thường nói “năm non, bảy núi” có thể do sự tác động của những quan niệm thần bí, siêu nhiên trong dân gian.   

Tham quan núi Cấm gần đây còn có Cao Đài Tự, là một thánh thất cổ với nhiều điều hấp dẫn khách du lịch. Khách còn tham quan vườn cây ăn trái, vườn hoa Đà Lạt, rẫy rau cải mơn mởn suốt bốn mùa trên những con đồi trên núi… Để núi Cấm thêm sắc xanh của nước biếc, sẽ có một hồ lớn là hồ Thanh Long do Cty CPPTDLAG và Bộ NN-PTNT đầu tư. Hồ là một thung lũng rộng 30,6ha, gấp 3 lần hồ Thủy Liêm. Bờ kè và đường lót đá xanh quanh hồ đã hoàn chỉnh. Hồ tích nước từ các mạch nước ngầm đổ qua các khe đá. Ngoài cung cấp nước sinh hoạt cho dân núi, điều tiết khí hậu, giúp khu vực lúc nào cũng lãng đãng sương mù. Mặt và bờ hồ là nơi du khách tiêu khiển với nhiều hình thức, chắc chắn sẽ khiến khách một lần đến sẽ trở lại trong nay mai… Khi đầy nước, nước từ hồ sẽ theo đập tràn đổ xuống suối Thanh Long khiến thắng cảnh này vốn đẹp càng thêm quyến rũ, bốn mùa lúc nào cũng ầm ào dòng nước cuộn, là nơi tắm mát của khách theo đường bộ lên núi.

 Cabin vận hành thử nghiệm

Cùng với công trình hồ Thanh Long là các công trình khác như khu tái định cư 8,9ha, đường lên khu định cư, bãi giữ xe và đường đến Cao Đài Tự. Đặc biệt, để giữ chân khách, Cty CPPTDLAG, Công ty cổ phần phát triển Nam Sài Gòn, Công ty Dịch vụ lữ hành sẽ tiếp tục đầu tư 6 dự án mới: khu biệt thự sinh thái, khu hội nghị, khu nghỉ dưỡng, khu trung tâm điều hành, khu dịch vụ hành hương 3, với tổng diện tích trên 70ha. Riêng khu nghỉ dưỡng được xây trên diện tích 8,4ha, kết hợp khu hội nghị (21ha), được thiết kế xây dựng dạng resort, tạo thành quần thể công trình cao cấp, mang đậm bản sắc dân tộc. Song song đó, khu du lịch hành hương 1 (4ha) bố trí cạnh đường lên chùa Phật Lớn, chùa Vạn Linh, động Thủy Liêm sẽ tổ chức lại các điểm bán những mặt hàng truyền thống phục vụ tuyến đường đi bộ… Tất cả sẽ làm thay đổi diện mạo núi Cấm theo hướng tích cực.

Lên/xuống ngọn núi cao 716m nầy bằng cáp treo chỉ mất 8 phút, khách sẽ thưởng lãm cảnh quan rừng nhiệt đới Tây Nam bộ được bảo tồn xanh một màu quyến rũ. Nếu đi đường bộ sẽ có những chuyến xe chuyên dụng hiện đại, thay toàn bộ xe chuyên dụng cũ, đưa đón an toàn…

Bài, ảnh: PHÙ SA LỘC